‎'मेरी झांशी नही दुंगी'

‎'मेरी झांशी नही दुंगी', हे
ईतिहासप्रसीद्ध उद्गार प्रत्येक
भारतीयाच्या मनावर कोरले गेले आहेत.
हे अजरामर उद्गार
काढणारी रणरागिणी म्हणजे
राणी लक्ष्मीबाई.
वास्तवीक झांशी हे संस्थान तसे आकाराने
आणि सामर्थ्याने अगदी लहानच होते. पण
आपल्या असामान्य शौर्याने
ह्या झांशीच्या राज्याला हिँदुस्थानच्या ईतिहासात
अगदी मानाचे स्थान ह्या तितक्याच
अलौकीक राणीने मिळवून दिलेले आहे.
आधी पुत्रवियोग आणि त्यानंतर आलेले
वैधव्य ह्या प्रचंड आघातांतून
स्वतःला सावरून आपल्या राज्यातील
प्रजेवर पुत्रवत प्रेम
करणारी ही स्त्री म्हणजे अखिल
नारीजातीचे भुषणच आहे.
ईँग्रजांनी खालसा केलेले झांशीचे संस्थान
आपल्या पराक्रमाने पुन्हा जिँकून
राणी लक्ष्मीबाईने
आपल्या युद्धकौशल्याचा डंका हिँदूस्तानभर
मिरवलाच होता.
ईतर संस्थाने ईँग्रजांपूढे लिलया शरण जात
असताना कित्येक महीने
राणी लक्ष्मीबाईने
वेढा घालणाऱ्या प्रंचड
ईँग्रजी सैन्याला झुंजवत ठेवले होते.
केवळ विश्वासघात आणि फितूरी करूनच
ईँग्रजांना झांशीत शिरकाव करून
घेता आला.
युद्धाचे पारडे पुर्णपणे ईंग्रजांच्या बाजूने
झुकलेले असतानाही आपल्या 12
वर्षाँच्या दत्तक पुत्राला पाठीशी बांधून
ह्या रणचंडीकेने स्वतः युद्धसमरात
उडी घेतली.
आपल्या विजेप्रमाणे
तळपणाऱ्या समशेरीच्या एकाच घावात
शत्रुचे मुंडके धडावेगळे
करण्याचा सपाटाचा ह्या रणदुर्गेने
लावला होता.
राणी लक्ष्मीबाईचा नेहमीचा घोडा तीच्यासोबत
नव्हता. वाटेतला ओढा पाहून ते नवखे
जनावर बीचकले
आणि राणीला ईँग्रजांनी घेरले.
त्यावेळीही पुरुषवेश धारण
केलेल्या ह्या स्त्रीयोद्ध्याने
असा काही लढा दिला आणि शत्रूला यमसदनास
धाडण्याचा धडाका लावला की शत्रू
सैनीकही अचंबीत झाले.
ह्या पराक्रमी योद्ध्यास त्या लढाईत
प्राणांतीक जखमा झाल्या.
राणी लक्ष्मीबाईने उपचार घेण्यास नकार
दिला आणि ही स्वातंत्राची धगधगणारी अग्नीशिखा,
ही तेजस्वी समरज्योत मालवली.
ह्या स्त्रीजातीला ललामभूत
ठरलेल्या झाँशीच्या राणीची आज
जयंती आहे.
त्या धगधगत्या, नित्य प्रेरणादायी,
पराक्रमी महाराणीच्या स्मृतीला मनःपुर्वक
अभीवादन.